Behandeling van perianale fistels bij de ziekte van Crohn: een systematic review en meta-analyse over seton drainage en anti-TNF behandeling

E.J. de Groof, S. Sahami, C. Lucas, C.Y. Ponsioen, W.A. Bemelman, C.J. Buskens

Voorzitter(s): P.J. Tanis & A. van de Pool

Vrijdag 29 mei 2015

10:06 - 10:18u in Baroniezaal

Categorieën: vrije voordracht, colorectale chirurgie

Parallel sessie: V15 Rectumchirurgie en Proctologie

Perianale fistels zijn een invaliderende complicatie van de ziekte van Crohn. Sinds de introductie van anti-TNF medicatie, is behandeling van Crohnse perianale fistels verschoven van bijna uitsluitend chirurgisch naar medicamenteus. Het doel van dit systematic review was een overzicht te geven van literatuur die de mate van succes van behandeling middels seton drainage en anti-TNF voor Crohnse perianale fistels evalueert. Pubmed, Embase en Biosis werden doorzocht. Studies over het effect van seton drainage en/of anti-TNF op Crohnse perianale fistels werden geïncludeerd. Studies over perianale fistels bij kinderen, rectovaginale en rectovesicale fistels werden geëxcludeerd. Primaire uitkomstmaat was complete fistelsluiting met partiële sluiting en recidieven als secundaire uitkomstmaten. Tien studies over seton drainage en 39 over anti-TNF werden geïncludeerd. Complete sluiting in de seton groep varieerde van 14% tot 100% en recidieven van 0 tot 83%. Vier gerandomiseerde gecontroleerde studies vergeleken placebo met anti-TNF en werden opgenomen in een meta-analyse. Er was geen significant verschil in complete of partiële sluiting tussen de groepen (Figuur1, RD 0,12, 95%BI -0,06-0,30, I² 74% en 0,09, -0,23-0,41, I² 78%). Subgroep analyse toonde significant voordeel voor complete fistelsluiting met anti-TNF in twee studies met follow-up langer dan 4 weken (46% versus 13%, p=0,003 en 30% versus 13%, p=0,03) vergeleken met placebo. In 31 anti-TNF cohort studies, varieerde complete sluiting tussen 17% en 93% (partiële sluiting 19%-91%). Recidiefpercentages varieerden van 13% tot 41%. Sluitings- en recidiefpercentages, na behandeling van Crohnse perianale fistels met seton drainage en anti-TNF, variëren sterk. Een klinische trial waarin behandelingsstrategieën worden vergeleken is vereist.